Kosmos to obszar bezpośrednio poza atmosferą ziemską.Teoretyczną granicę między atmosferą ziemi a kosmosem wyznacza linia Karmana, która znajduje się około 100 km nad Ziemią. Kosmos nazywa się również WRZECHŚWIATEM. Wrzechświat składa się z GALAKTYK, które mogą mieć kształt eliptyczny, spiralny i nieregularny.
GALAKTYKA składa się z miliardów gwiazd, pyłów i materii międzygwiezdnej- w jej środkowej części znajduje się jądro. W ramionach galaktyki (tzw. dysku galaktycznym) znajdują się młode gwiazdy oraz towarzyszące im pyły i gazy. Przestrzeń wokół gaktyki to HALO GALAKTYCZNE, gdzie ilość gwiazd jest mniejsza niż w dysku galaktycznym.
Poza galaktykami przestrzeń Wrzechświata wypełniona jest przez tzw. ciemną materię. Galaktyki są rozmieszczone nierównomiernie ale łaczą się ze sobą tworząc gromady i supergromady. W kosmosie występują także obiekty takie jak czarne dziury lub kwazary.
GWIAZDY - to kule gazowe zbudowane z wodoru i helu. W ich wnętrzu zachodzi reakcja termojądrowa czyli zamiana wodoru w hel, dlatego wydaje nam się, że gwiazdy świecą, ponieważ reakcja ta zachodzi z wydzieleniem energii dla otoczenia.
UKŁAD SŁONECZNY znajduje się w jednym z ramion galaktyki. Składa się z różnych ciał niebieskich, które można podzielić na trzy kategorie:
-planety Merkury, Wenus, Ziemia, Mars, Jowisz, Saturn, Uran, Neptun
-planety karłowate Pluton i inne obiekty, które nie są księżycami
- małe ciała Układu Słonecznego (niekuliste planetoidy, księżyce, komety, meteroidy
Centralnym ciałem Układu Słonecznego jest SŁOŃCE:
- zbudowane z plazmy, główne pierwiastki budulcowe to wodór i hel. Ma idealnie kulisty kształt, posiada jądro. Aktywnosć Słońca mierzona jest w 11-letnich cyklach, na przemian wzrostu i spadku aktywności słonecznej. Mają one wpływ na klimat Ziemii. Temperatura powierzchni to około 5500 stopni Celsjusza
- masa wynosi 99,9% masy całego układu planetarnego
- jego średnica wynosi 1,4 mln km
- ma około 4,6 mld lat
- temperatura we wnętrzu dochodzi do 14 mln stopni Celsjusza
Naturalny satelita Ziemii to KSIĘŻYC
- średnia odległość od Ziemii to 384 tys. km
- okres obiegu wokół Ziemii to 27,3 dni
- fazy księżyca to nów i pełnia
- na powierzchni liczne kratery pouderzeniowe
OBIEKTY UKŁADU SŁONECZNEGO
- MERKURY najmniejsza i najbliżej położona palneta Słońca plameta Układu Słonecznego. Temperatura waha się od -183 stopnie do 427 stopno. Odkryto tu wodę w postaci lodu, ktory znajduje się w stale zaciemnionych miejscach. Wyglądem przypomina ziemski Księżyc.
- WENUS druga najbliżej Słońca planeta a trzecia najjaśmiejsza po Słońcui Księżycu cialo niebieskie widziane z Ziemii. Najcieplejsza planeta w Układzie Słonecznym (nawet do 460 stopni). Temperatura ta spowodowana jest efektem cieoparnianym Atmosfera złożona głownie z dwutlenku węgla (96,5%).
- Ziemia trzecia planeta od Słońca, nazywana "błękitną planetą" ze względu na duży udział oceanów w powierzchni (71%). Jedyna planeta, na której istnieje życie biologiczne, ponieważ występują tu minerały, woda w stanie ciekłym oraz sprzyjająca temperatura. Istnieje również pole magnetyczne, które chroni przed wiatrem słonecznym
- Księżyc naturalny satelita Ziemii, oddziałując na Ziemię wspólnie ze Słońcem popwoduje powstawanie pływów. Zawsze jest widoczna tylko jego jedna strona, popnieważ jest w synchronicznej rotacji z Ziemią. Posiada jądro
- Mars czwarta i ostatnia planeta skalista w Układzie, nazywana "czerwoną planetą", ponieważ jest pokryta pyłem o dużej zawartości żelaza. Temperatura waha sie od -133 stopni (na biegunach zimą) do +27 stopni (w okolicy równika latem). Występują tu potężne wiatry, w tym burze piaskowe, które mogą obejmować powierzchnię całej planety
- Pas planetoid obszar między Marsem a Jowiszem pełny niewielkich ciał niebieskich
- Jowisz największa i najcięższa planeta . Z powodu szybkiego obrotu wokół własnej osi jest silnie spłaszczony przy biegunach. Jest pokryty barwnymi warstwami chmur. Na powierzchni można zaobserwować Wielką Czerwoną Plamę jest to antycyklon trwający od setek lat
- Saturn charakterystyczną cechą jest jej pierścień utwożony z brył lodu i skał o rozmiarach do 100 m średnicy
- Uran pierwsza planeta odkryta przy pomocy teleskopu. Wyróżnia się osią obrotu, która jest silnie nachylona. To powoduje, że bieguny planety leżą tam gdzie równik w pozostałych planetach. Wiatry mogą sięgać 900 km/h. Ma dużą ilość metanu w atmosferze
- Neptun Odkryty został na podstawie badań matematycznych. Obecny jest w atmosferze metan. Na powierzchni widoczna charakterystyczna czerwona plama, ktora znika i pijawia się w innych częściach planety
- Pluton od 2006r zdegradowany do miana planety karłowatej, zbudowany głównie z lodu, jest mniejszy niż Księżyc. Cechuje się nietypową orbitą, która sprawia, że czasami znajduje się bliżej Słońca niż Neptun